Ανοίγω αυτό το θέμα με στόχο να καλύψουμε έως ένα βαθμό το κενό που ενδεχομένως υπάρχει σε αρκετούς φίλους μας σχετικά με το ναυπηγικό κατασκευαστικό σχέδιο, αλλά και να ανατρέχουμε στο περιεχόμενο της ενότητας αυτής, όταν χρειάζεται.
Είναι σαφές νομίζω σε όλους, ότι για την κατασκευή ενός μοντέλου ξύλινου καραβιού, θα πρέπει αρχικά να έχουμε κατανοήσει το τι είναι, τί περιλαμβάνει και πώς αξιοποιείται ένα ναυπηγικό κατασκευαστικό σχέδιο.
Τί είναι λοιπόν;
Το ναυπηγικό κατασκευαστικό σχέδιο, είναι μία γραμμική αποτύπωση της μορφής αλλά και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της γάστρας ενός σκάφους, που μας βοηθά να το κατασκευάσουμε όσες φορές χρειάζεται, έχοντας πάντα το ίδιο αποτέλεσμα.
Τί περιλαμβάνει;
Στο παρακάτω σχέδιο (εικόνα 1), (το οποίο προέρχεται από το βιβλίο «Ελληνική Παραδοσιακή Ναυπηγική» του Κ. Δαμιανίδη), μπορούμε να διακρίνουμε αρχικά (στο επάνω μέρος του):
- την πλάγια όψη, του σκαριού όπου αποτυπώνεται η καρίνα και τα ποδοστάματα
- την καμπυλότητα των βασικών νομέων, (σε μισά τμήματα πλώρης πρύμνης) που αποδίδονται σχεδιαστικά στο μέσο της πλάγιας όψης (Σχέδιο προσόψεων)
- το μισό της κάτοψης της καρίνας του σκάφους, μαζί με κάποιες άλλες καμπύλες γραμμές (Α, Β, C κ.λ.π.) οι οποίες αποτελούν οριζόντιες τομές που έχουν γίνει στη γάστρα και για τις οποίες θα αναφερθούμε λίγο παρακάτω.

Αναλυτική περιγραφή
1. Στην πλάγια όψη του σκαριού αλλά και επάνω στην καρίνα (εικόνα 2), προσέχουμε κάποιες κάθετες αριθμημένες γραμμές, όπου στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ισαπέχουν μεταξύ τους. Οι γραμμές αυτές προσδιορίζουν τις θέσεις στις οποίες τοποθετούνται οι αριθμημένοι επίσης νομείς που βλέπουμε στο σχέδιο προσόψεων.

Στο συγκεκριμένο ναυπηγικό σχέδιο, προσέχουμε ότι οι θέσεις που προσδιορίζονται δεν ισαπέχουν καθώς και οι νομείς μεταξύ των θέσεων 2-3, 3-4, 4-5 και 5-6, δεν αποδίδονται σχεδιαστικά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για την κατασκευή του συγκεκριμένου σκάφους, οι νομείς που προσδιορίζονται παρέχουν όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για να παραχθούν και οι νομείς που λείπουν και στη συνέχεια, να ολοκληρώσουμε πλήρως το σκελετό του.
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι στο ναυπηγικό κατασκευαστικό σχέδιο αποτυπώνονται μόνο οι βασικοί, ή όσοι νομείς είναι απαραίτητοι για να χτιστεί το σκάφος με το ίδιο (και επιθυμητό βέβαια) σχήμα και μορφή.
2. Στο σχέδιο προσόψεων (εικόνα 3), διαπιστώνουμε ότι από το μέσο της πλάγιας όψης και προς τα αριστερά (δηλαδή προς την πρύμνη του σκάφους), προσδιορίζονται οι καμπυλότητες των νομέων που ξεκινούν από την πρύμνη μέχρι και το μέσο (γραμμές με κόκκινο χρώμα), ενώ από το μέσο και προς τη δεξιά πλευρά της πλάγιας όψης (την πλώρη του σκάφους), προσδιορίζονται αντίστοιχα οι νομείς που ξεκινούν από το μέσο έως και την πλώρη (γραμμές με πράσινο χρώμα).
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, οτι οι νομείς του σκάφους επάνω στο ναυπηγικό κατασκευαστικό σχέδιο αποδίδονται μόνο οι μισοί και για την συνολική τους απόδοση χρειάζεται να σχεδιάσουμε ένα αντίγραφό τους στην απένατι ακριβώς πλευρά τους, κάτι σαν σε καθρέπτη δηλαδή (εικόνα 3).

3. Οι οριζόντιες γραμμές που προσδιορίζονται με τα γράμματα Α, Β, C κ.λ.π. που αναφέραμε στην αρχή, προσδιορίζουν το ύψος (από το κάτω μέρος της καρίνας) όπου έχει γίνει μία νοητή «οριζόντια τομή» στη γάστρα του σκάφους. Οι τομές αυτές, αποτυπώνονται ομοίως και στην κάτοψη της καρίνας του σκάφους με την μορφή καμπύλων (εικόνα 1) και προσδιορίζονται αντίστοιχα με τα γράμματα Α, Β, C κ.λ.π. Ένα έμπειρο μάτι εδώ, με το που βλέπει το σύνολο των τομών αυτών στην κάτοψη του σχεδίου, μπορεί να αντιληφθεί «κατά προσέγγιση» και το τρισδιάστατο σχήμα (την εξέλιξη δηλαδή των καμπυλώσεων) της γάστρας του σκάφους.
Οι καμπύλες αυτές έχουν ως στόχο μεταξύ άλλων, να επαληθεύουν την καμπυλότητα των ήδη σχεδιασμένων νομέων αλλά και να δίνουν τα ελάχιστα απαιτούμενα γεωμετρικά σημεία, για τον προσδιορισμό της καμπυλότητας όσων νέων (ενδιάμεσων των βασικών) νομέων επιθυμούμε να έχουμε.
Στην πράξη, εάν δεν σκοπεύουμε (πρίν το πέτσωμα) να σχεδιάσουμε επιπλέον νομείς στο μοντέλο μας, μας αρκούν οι πληροφορίες που μας παρέχονται με τους βασικούς νομείς για να προχωρήσουμε.
Η σχεδίαση νέων νομέων, αποτελεί μία διαδικασία που απαιτεί γεωμετρική αντίληψη τόσο δύο όσο και τριών διαστάσεων. Με την κατανόησή της, θα μπορούσε εύκολα να εκτελεστεί είτε στο χαρτί είτε σε Η/Υ με τη χρήση κατάλληλων βέβαια προγραμμάτων.
Η παραγωγή όμως νέων (ενδιάμεσων) νομέων, μπορεί να γίνει ακόμη και επάνω στο μοντέλο μας την ώρα που το χτίζουμε, προσωμοιώνοντας πάντα πραγματικές πρακτικές, όπως π.χ. με τη χρήση «χναριού».
Σημείωση!!!
Το παρών άρθρο είναι διαθέσιμο στο naftotopos forum για περαιτέρω σχολιασμό & παρατηρήσεις, στην παρακάτω διεύθυνση:
http://www.naftotopos.gr/forum/viewtopic.php?f=30&t=199